2023 yılı, Türkiye ve Rusya'nın diplomatik ilişkilerinin 105. yılını kutlaması açısından önemli bir dönemeç teşkil ediyor. İki ülke arasında 1918'de başlayan bu tarihi ilişki, zaman içinde pek çok dalgalanmaya rağmen, yüksek düzeyde bir işbirliği ve karşılıklı bağımlılık oluşturmayı başarmıştır. Günümüzde, bu ilişkiler sadece siyasi ve askeri alanlarda değil, ticaret, enerji, turizm ve kültürel projelerde de belirgin bir şekilde etkisini hissettirmektedir.

105 Yıllık Tarih: Fırtınalı Dönemler ve Yeniden Yapılanma

Rusya ve Türkiye’nin tarihsel ilişkisi, pek çok zorluk içermiştir. Her iki ülke de farklı dönemlerde kendine güvenli bir stratejik orta arayışında bulunmuştur. Özellikle Soğuk Savaş dönemi, iki ülkenin ilişkilerinin dikkatli bir dengeyle yürütülmesini gerektirmiştir. Türkiye, NATO üyesi olması itibarıyla Batı eksenindeki yerini korurken, Rusya ise bölgesel gücünü artırma çabasını sürdürmüştür. Bu nedenle, zaman zaman yaşanan gerilimler ve farklı siyasi konular, iki ülkenin ilişkilerini doğrudan etkilemiştir.

Ancak her iki ülke de ilişkilerini yeniden yapılandırmak adına adımlar atmayı başardı. Özellikle 1990'ların sonlarına doğru başlayan tekrar yakınlaşma süreci, ticaretin artması ve enerji işbirliklerinin geliştirilmesiyle devam etti. 2000'lerin başından itibaren, Rusya'nın enerji zenginlikleri ve Türkiye'nin stratejik konumu, her iki tarafın işbirliğini derinleştirmek için zemin oluşturdu. Türkiye’nin enerji ihtiyacı ile Rusya’nın dünya enerji pazarındaki sağlam duruşu, ticaretin ve ekonomik diplomatik ilişkilerin gelişmesine katkı sağladı.

Ekonomik ve Enerji İşbirlikleri: Dengenin Anahtarı

Son yıllarda, Türkiye'nin Rusya ile olan ekonomik ilişkileri önemli bir artış gösterdi. 2022 verilerine göre iki ülke arasındaki yıllık ticaret hacmi 30 milyar dolara yaklaşmıştır. Özellikle enerji alanında, Türkiye’nin Rusya’dan doğal gaz alımını artırması, enerji güvenliği açısından kritik bir öneme sahiptir. Türk Akımı Projesi gibi önemli altyapı projeleri, bu iki ülke arasındaki ekonomik etkileşimi daha da güçlendirmiştir.

Rus enerji şirketleri, Türkiye'nin enerji açığını kapatmak için önemli bir tedarikçi konumundadır. Bunun yanı sıra, Türkiye'nin Rusya ile olan ilişkileri, inşaat ve turizm sektörlerinde de kendini göstermektedir. Türkiye, dünyanın önde gelen turizm destinasyonlarından biri olarak Rus turistleri ülkesine çekmektedir. 2022 yılında Türkiye’yi ziyaret eden Rus turist sayısı, her yıl artarak devam etmektedir. Bu durum, iki ülke arasında karşılıklı kültürel etkileşimleri de artırmaktadır.

Ancak sadece ticaret ve enerji alanında değil, Türkiye ve Rusya aynı zamanda askeri işbirlikleriyle de dikkat çekmektedir. Özellikle S-400 hava savunma sistemi anlaşması, iki ülke arasındaki stratejik ortaklık için bir dönüm noktası olmuştur. Bu tür askeri ve savunma işbirlikleri, her ne kadar bazı ülkeler tarafından eleştirilse de, Türkiye'nin kendi savunma bağımsızlığını güçlendirmesi açısından önem taşımaktadır.

Sonuç itibarıyla, Türkiye-Rusya ilişkileri, zaman içerisinde çok sayıda zorlukla yüzleşmiş, ancak her iki ülke de bu ilişkileri korumak ve derinleştirmek adına kararlı adımlar atmıştır. 105 yıllık tarih, iki ülkenin birbirine olan bağımlılığının ve stratejik işbirliklerinin sonucu olarak ortaya çıkmıştır. Bugün gelinen noktada, Türkiye ile Rusya'nın ilişkileri, sadece geçmişe dayanan dostlukla değil, geleceğe yönelik ümitle dolu bir güven ortamında gelişmektedir.

Bu ilişkilerin geleceği, her iki ülkenin liderleri tarafından atılacak adımlara paralel olarak şekillenecek. Diplomatik ilişkilerin 105. yılı, her ne kadar geçmişteki sorunların farkında olsa da, yeni fırsatların doğmasına vesile olmaktadır. Ekonomik işbirliklerinde artış, kültürel etkileşim ve stratejik anlamda güçlü bir dayanışma, Türkiye-Rusya ilişkilerinin temelini oluşturuyor. Gelecek yıllarda, iki ülkenin bu dengeyi sağlamaya devam edip etmeyeceği, global politikadaki değişimlerle şekillenecektir.