Son yıllarda, demans hastalığı ile ilgili yapılan araştırmalar, hafıza kaybının ve bilişsel fonksiyonlardaki düşüşün yalnızca yaşa bağlı olmadığını ortaya koyuyor. Türkiye’de önde gelen nöroloji uzmanlarından biri, 70 yaş öncesi demans riski konusunda önemli bir uyarıda bulundu. Özellikle bazı viral enfeksiyonların, bireylerin beyin sağlığını olumsuz etkileyerek, ileriki yaşlarda demans geliştirme riskini artırabileceği belirtildi.
Demans, özellikle yaşlı nüfusta görülen hafıza kaybı, düşünme yetisinin azalması ve günlük yaşam aktivitelerini yerine getirme kapasitesinin düşmesi ile karakterize edilen bir hastalıktır. Ancak uzmanlar, demansın çok daha genç yaşlarda başlamasının arkasında yatan nedenleri araştırmaya devam ediyor. Yapılan çalışmalar, bazı viral enfeksiyonların, beyin dokusuna zarar vererek demans riskini artırabileceğini gösteriyor.
Nöroloji uzmanları, örneğin, herpes simples virüsü (HSV) gibi bazı viral enfeksiyonların, beyin iltihaplanmasına yol açabileceğini ve sonuç olarak demans gelişimine katkıda bulunabileceğini ifade ediyor. Ayrıca, bunların yanı sıra COVID-19'un da beyin sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri, uzun vadede bilişsel bozulmalara yol açabileceği düşünülüyor. Her iki durumda da, virüslerin merkezi sinir sistemi üzerindeki etkileri, bireylerin gelecekteki bilişsel sağlıklarını tehlikeye atabilir.
Uzmanlar, 70 yaşından önce demans riski taşıyan bireylerin daha çok belirli gruplara ait olduğunu vurguluyor. Özellikle, önceki viral enfeksiyon geçirenler bu risk grubunun başında yer alıyor. Diğer risk faktörleri arasında aile sonrası öyküsü, genetik yatkınlık ve yaşam tarzı alışkanlıkları (kötü beslenme, hareketsizlik, alkol ve sigara kullanımı gibi) da veriliyor. Bu bağlamda, viral enfeksiyonların yanı sıra, genel sağlık durumunun da demans riskini etkilemede önemli bir rol oynadığı belirtiliyor.
Enfeksiyon sonrası gelişen iltihabi durumlar, beyinde kalıcı hasarlara neden olabilir ve bu da demansın tetikleyicisi olabilir. Yani geçirdiğiniz bir virüs, ileride karşılaşabileceğiniz bilişsel bozulmanın en önemli sebebi olabilir. Bu durum, genç yaşlarda bile geçirdiğimiz hastalıkların, ileriki dönemlerdeki sağlığımız üzerinde ne denli büyük bir etkiye sahip olabileceğini gözler önüne seriyor.
Sürekli artan demans vakaları, halk sağlığı konusunda büyük bir endişe kaynağı haline gelmiştir. Uzmanlar, bireyleri viral enfeksiyonlara karşı koruyacak önlemler almaya ve sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemeye teşvik ediyor. Aşılar, sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz ve stres yönetimi gibi yollar, demans riskini azaltmaya yardımcı olabilir. Bunların yanı sıra, virüslere karşı bağışıklık sistemimizi güçlendirmek de büyük önem taşımaktadır.
Nüfusun yaşlanmasıyla birlikte demans vakalarının artış göstermesi, tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de büyük bir sorun olarak öne çıkıyor. Bu nedenle, toplumun bilinçlendirilmesi, erken teşhis yöntemlerinin yaygınlaştırılması ve gerekli farkındalık çalışmalarının yapılması gerekmektedir. Sağlık kuruluşları ve gözlemciler, bireylerin virüslerle olan ilişkisini ve bunların beyin sağlığına etkilerini anlamak için kapsamlı çalışmalar yapmaya devam ediyor.
Son olarak, her bireyin kendi sağlık durumuna ve geçmişine dikkat etmesi gerektiği vurgulanıyor. Eğer geçmişte ciddi viral enfeksiyonlar geçirmişseniz, düzenli kontroller yaptırmayı ihmal etmeyin. Sağlığınız için atmanız gereken adımları atmak, ileride karşılaşabileceğiniz olumsuz durumları önleyebilir. Demans riski ile ilgili yapılacak olan her türlü araştırma ve duyurular, toplum sağlığı açısından büyük bir önem taşıyor. Nöroloji uzmanlarından alınacak tavsiyeler, insanların bilinçlenmesini ve bu bağlamda önlemler almasını sağlayacaktır.